Hol- en platvoeten: Wat is het verschil tussen Functionele Zolen en Steunzolen?

Veel sporters krijgen er vroeg of laat mee te maken: "steunzolen". Deze kunnen door een arts aangeraden worden na het ontwikkelen van klachten in de enkel, knie, heup of rug. Vaak zal het gaan om gevallen waarbij er spraken is van hol- of platvoeten.

Niet- sporters kunnen vaak jaren rondlopen met hol- of platvoeten zonder klachten te ontwikkelen. Bij sporters is dit een ander verhaal omdat de belasting groter is op de omliggende spieren. De spieren zijn gemaakt om optimaal te functioneren binnen een normale anatomische structuur. Wanneer deze anatomie verandert zal ook de werking van de spieren moeten veranderen. Hierdoor moeten de spieren dus harder werken om dezelfde belasting op te vangen. Daardoor ontstaat er een dysbalans tussen de spierwerking. Deze uit zich uiteindelijk in pijnklachten. Op de onderstaande foto kan u zien wat het effect is van hol- of platvoeten bij het rechtstaan.

Normale voet

Op de eerste afbeelding zien we een zijaanzicht van de voet. Hier is een egale boog te zien aan de binnenzijde van de voet. Deze holling is ook terug te vinden op de voetafdruk. Daar zien we dat de binnenzijde van de voet geen contact maakt met de ondergrond. De buitenzijde van de voet behoudt echter wel een goed contact gaande van de tenen tot de hiel. Indien we kijken naar het achteraanzicht (links van de voetafdruk) zien we dat de lijnen tussen beide enkels en het midden van knie en enkel loodrecht op elkaar staan.

Platvoeten

In tegenstelling tot de normale voet zien we bij platvoeten een inzakking van de voetholte tot tegen de grond. Bij de voetafdruk zien we dan ook een rechte aflijning aan de binnenzijde. Dit weerspiegelt zich ook tot de achterzijde van de voet waar je duidelijk kan zien dat de binnenenkel en de hiel naar binnen gekanteld zijn. Indien we kijken naar de lijnen zie je dat er zich een hoek gevormd heeft. Deze hoekverandering zorgt voor een andere werking van de spieren. Eén van de mogelijke oorzaken is dat de spieren die de voetboog moeten opheffen onvoldoende werken. Hier spreekt men dan over een 'soepele platvoet'. Een andere mogelijkheid is dat de botjes die zich in je voet bevinden een afwijking vertonen. Dit wordt ook wel een 'rigide platvoet' genoemd. Verder kunnen neurologische aandoeningen, trauma's, verkeerde schoenen, ... nog aan de oorzaak liggen van platvoeten. De schoenen van een persoon met platvoeten zullen meer slijtage vertonen aan de binnenkant van de zool.

Als ouder is het mogelijk dat je nu denkt "mijn kind heeft platvoeten", maar weet dat platvoeten bij kinderen, vooral in de beginjaren, normaal is. Er is dus nog geen reden tot paniek. Indien dit nog steeds het geval is rond een leeftijd van 12 jaar of je kind ervaart klachten bij het stappen of het sporten is een bezoekje bij de arts of podoloog wel aangeraden.

Holvoeten

Bij een holvoet is het omgekeerde van de platvoeten terug te vinden. Holvoeten vertonen zoals het al doet vermoeden een vergrote holling aan de binnenzijde van de voet. Deze holling zou dan groter zijn dan 1,3 cm. Waar bij de normale voet nog een volledig contact was langs de buitenkant van de voet ontbreekt er nu een deel. Hierdoor ontstaan er voornamelijk drukpunten ter hoogte van de voorvoet en de hiel. Net als bij de platvoeten is er een hoekverandering aanwezig die de spierwerking verandert. Deze wordt veroorzaakt doordat de buitenenkel en hiel naar buiten kantelen. De voornamelijkste oorzaken van holvoeten zijn ook hier weer de spieren (soepele holvoet) en de afwijkingen van de voetbotjes (rigide holvoet). In dit geval zijn de spieren aan de binnenzijde van de voet overactief waardoor deze de voetboog opheffen. Daarnaast zijn er ook nog andere oorzaken zoals al eerder vermeld bij de platvoeten.

Behandeling

In eerste instantie zullen artsen , indien mogelijk, een operatie proberen te vermijden.

De behandeling voor platvoeten bestaat uit actieve oefentherapie bij een kinesitherapeut, mogelijks in combinatie met zolen. Indien men nog steeds klachten ervaart na deze therapie kan er gekozen worden voor een operatie.

Bij een holvoet houdt dit in dat men tracht de drukplekken te verlichten en meer stabiliteit creëert in de voet. Dit kan door zolen bereikt worden. Wanneer dit onvoldoende blijkt kan er geopteerd worden voor een operatie.

Functionele zolen of Steunzolen ?

Functionele zolen of Podologische zolen worden gemaakt door erkende podologen en moet ervoor zorgen dat bv. een platvoet gecorrigeerd wordt. Deze zolen zorgen er dus voor dat de alignatie tussen hiel, enkels en knie zo optimaal mogelijk is. Dit wordt weergegeven op de onderstaande foto. Links ziet men een platvoet waarbij de hoek tussen knie en hiel vergroot is. Na de functionele zolen (rechts) zien we duidelijk dat deze hoek opnieuw toegenomen is naar een quasi normale hoek.

Doordat deze zolen streven naar een zo normaal mogelijke houding in het voet/ enkelgewricht zal ook de beweging bij het stappen of lopen hiernaar streven.

Podologische zolen worden in tegenstelling tot steunzolen niet terugbetaald MAAR kunnen wel 3 jaar lang gedragen worden.

Steunzolen worden gefabriceerd door bandagisten. Zoals de naam al doet vermoeden ondersteunen deze zolen de afwijking die zich voordoet maar corrigeert ze niet. Tijdens het stappen of sporten blijft de afwijking dus aanwezig maar de omliggende spieren worden gedeeltelijk verlicht van hun belasting.

Op de onderstaande foto zien we dat de hoek nog steeds even groot is voor (rechts) en na (links) de steunzolen.

Steunzolen worden om de 2 jaar terugbetaald door de mutualiteiten. Weet wel dat deze vaak maar 1 jaar gedragen kunnen worden.

Wie graag wil weten wat het verschil financieel is kan terecht op http://www.podofoot.org/functionele-zooltherapie.html

Na het lezen van al deze informatie zit u nu waarschijnlijk u hoofd te breken over welke zolen nu het beste bij u passen. Stel u daarom even deze vragen:

- Bent u al de trotse eigenaar van steunzolen?

- Ja, bent u klachtenvrij?

- Ja, hoeft u niet speciaal over te schakelen naar podologische zolen.

- Neen, zijn u sportschoenen 'neutraal'?

- Ja, dan zou het overschakelen naar podologische zolen een oplossing kunnen zijn.

- Neen, vraag aan uw verkoper in de sportwinkel om een neutrale sportschoen.

- Neen, dan geef ik mijn voorkeur aan de podologische zolen.

Op zoek naar een erkend podoloog? Kijk even op http://www.bvp-abp.be/nl/patient

#Gezondheidszorg #Voeten #Zolen